Odszkodowanie za opóźniony lot – praktyczny przewodnik

Odwołane połączenie, wielogodzinne opóźnienie czy odmowa wejścia na pokład to sytuacje, które mogą zrujnować nawet najlepiej zaplanowaną podróż. Na szczęście pasażerowie linii lotniczych w Unii Europejskiej korzystają z silnej ochrony prawnej, która gwarantuje im odszkodowanie w wielu przypadkach zakłóceń podróży. Niestety, przewoźnicy często utrudniają dochodzenie tych roszczeń, licząc na zniechęcenie pasażera.

Podstawa prawna – Rozporządzenie (WE) nr 261/2004

Kluczowym aktem prawnym chroniącym pasażerów jest Rozporządzenie (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. Reguluje ono zasady przyznawania odszkodowań i pomocy pasażerom w przypadku:

  • Odmowy przyjęcia na pokład
  • Odwołania lotu
  • Długiego opóźnienia lotu

Kiedy przysługuje odszkodowanie?

1. Opóźnienie lotu

Pasażerowie mają prawo do odszkodowania, gdy dotarli do miejsca docelowego z opóźnieniem wynoszącym co najmniej:

  • 3 godziny – dla lotów wewnątrz UE i lotów na dystansie do 1500 km
  • 3 godziny – dla pozostałych lotów na dystansie do 1500 km
  • 3 godziny – dla lotów na dystansie 1500-3500 km
  • 4 godziny – dla lotów na dystansie powyżej 3500 km poza UE

2. Odwołanie lotu

W przypadku odwołania lotu pasażer ma prawo do odszkodowania, chyba że:

  • Został poinformowany o odwołaniu co najmniej 14 dni przed planowanym wylotem
  • Został poinformowany między 7 a 14 dniem przed wylotem i zaoferowano mu zmianę planu podróży z przybyciem do celu nie później niż 4 godziny po pierwotnie planowanym czasie
  • Został poinformowany mniej niż 7 dni przed wylotem i zaoferowano mu zmianę planu podróży z przybyciem do celu nie później niż 2 godziny po pierwotnie planowanym czasie

3. Odmowa przyjęcia na pokład (overbooking)

Odszkodowanie przysługuje również w przypadku, gdy pasażer nie został wpuszczony na pokład z powodu nadrezerwacji miejsc, mimo posiadania ważnego biletu i stawienia się na odprawę w wymaganym czasie.

Wysokość odszkodowania

Kwota odszkodowania zależy od długości lotu:

  • 250 EUR – dla lotów do 1500 km
  • 400 EUR – dla lotów wewnątrz UE powyżej 1500 km i innych lotów między 1500 a 3500 km
  • 600 EUR – dla lotów powyżej 3500 km

Wyjątki – kiedy linie lotnicze mogą odmówić wypłaty odszkodowania?

Przewoźnik może zostać zwolniony z obowiązku wypłaty odszkodowania, jeśli zakłócenie było spowodowane „nadzwyczajnymi okolicznościami”, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków. Obejmuje to:

  • Ekstremalne warunki pogodowe
  • Zagrożenia bezpieczeństwa
  • Strajki służb lotniskowych (ale nie strajki personelu linii lotniczych)
  • Decyzje zarządzania ruchem lotniczym

Warto podkreślić, że problemy techniczne samolotu zazwyczaj NIE są uznawane za nadzwyczajne okoliczności, zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE.

Jak skutecznie dochodzić swoich praw?

  1. Zbieraj dokumentację – zachowaj karty pokładowe, potwierdzenia rezerwacji, wszelką korespondencję z linią lotniczą oraz dokumenty potwierdzające dodatkowe wydatki związane z zakłóceniem.
  2. Złóż reklamację bezpośrednio do przewoźnika – pierwszym krokiem powinno być złożenie oficjalnej reklamacji do linii lotniczej, najlepiej pisemnie z powołaniem się na konkretne przepisy rozporządzenia.
  3. Skorzystaj z pomocy Urzędu Lotnictwa Cywilnego – jeśli linia lotnicza odmawia uznania roszczenia, można zwrócić się do krajowego organu wykonawczego (w Polsce – ULC).
  4. Rozważ skorzystanie z profesjonalnej pomocy prawnej – w przypadku dalszego oporu ze strony linii lotniczej, warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawach pasażerów.

Terminy przedawnienia roszczeń

Warto pamiętać, że roszczenia z tytułu opóźnień i odwołań lotów przedawniają się po upływie roku od daty lotu, zgodnie z Konwencją Montrealską, lub po 3 latach, w zależności od interpretacji przepisów krajowych.

Podsumowanie

Dochodzenie odszkodowania za opóźniony lub odwołany lot jest prawem każdego pasażera. Mimo że procedura może wydawać się skomplikowana, a linie lotnicze często stawiają opór, konsekwentne działanie i znajomość przepisów zazwyczaj prowadzą do sukcesu. W przypadku wątpliwości warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawach pasażerów, który pomoże skutecznie przeprowadzić cały proces.